8 thói quen 'rút ngắn tuổi thọ' lúc thức dậy và trước khi đi ngủ

25/04 00:04
 

Thói quen ngủ nướng, gấp chăn, tập thể dục ngay khi thức dậy... đều 'rút ngắn' tuổi thọ của bạn.

1. Lúc thức dậy

Ngủ nướng buổi sáng

Một số người muốn ngủ thêm một chút vào buổi sáng và luôn đợi đến khi bắt buộc phải thức dậy mới đột ngột tỉnh giấc, nhưng làm như vậy có thể dẫn đến nguy hiểm. Khi bạn ngủ, vỏ não ở trạng thái không hoạt động, các chức năng sinh lý hoạt động ở mức thấp, tốc độ trao đổi chất giảm, nhịp tim chậm lại, huyết áp giảm...

Ra khỏi giường vội vàng sẽ dễ khiến lượng máu cung cấp lên não không đủ, dẫn đến các tai nạn như đột quỵ, đột tử. Ngoài ra, do đĩa đệm của người cao tuổi tương đối lỏng lẻo nên nếu đột ngột chuyển từ tư thế nằm sang tư thế thẳng đứng, họ không chỉ dễ bị bong gân lưng dưới mà còn có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Người cao tuổi bị huyết áp cao và bệnh tim có thể gặp sự cố nếu thay đổi tư thế đột ngột.

Đi tiểu ngay

Một số người cao tuổi không muốn thức dậy vào lúc nửa đêm để đi tiểu. Khi thức dậy vào buổi sáng, họ có nhu cầu đi tiểu gấp và nóng lòng muốn đi vệ sinh. Nếu bàng quang được làm trống nhanh chóng, dễ gây hạ huyết áp, khiến lượng máu cung cấp lên não tạm thời không đủ, dẫn đến ngất xỉu khi tiểu tiện. Vào mùa đông lạnh giá, sáng sớm là thời điểm dễ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Người trung niên và người già đi vệ sinh ngay sau khi thức dậy, dễ gây ra các bệnh về tim mạch, mạch máu não.

Gấp chăn ngay

Nhiều người cho rằng gấp chăn và dọn giường ngay sau khi thức dậy là tốt. Nhưng thói quen này có thể khiến mạt bụi sinh sôi nhiều hơn. Vì mạt bụi trong phòng không dễ tồn tại trong môi trường khô ráo, lộ thiên nên chăn bông gấp có thể dễ dàng bảo toàn nhiệt độ và mồ hôi của cơ thể, từ đó tạo điều kiện cho mạt bụi sinh sống.

Bạn sẽ thải ra nhiều loại khí và mồ hôi trong khi ngủ. Nếu bạn gấp chăn ngay sau khi thức dậy, hơi ẩm và khí hấp thụ trong chăn không được phân tán, dễ khiến chăn trở thành nguồn gây ô nhiễm và nguy hiểm cho sức khỏe. Sau khi đứng dậy, bạn có thể lật chăn lại để hơi ẩm và chất ô nhiễm trên chăn thoát ra ngoài một cách tự nhiên. Đợi một lúc rồi mới gấp chăn lại.

Tập thể dục ngay

Người già ngủ tương đối ít, một số người cao tuổi có thể ra ngoài tập thể dục vào lúc 4-6h. Tuy nhiên, sáng sớm là thời điểm lạnh nhất trong ngày, các mạch máu dễ co lại, có thể gây ra hoặc làm nặng thêm các bệnh về tim mạch, mạch máu não.

Ngoài ra, cơ thể đang ở giai đoạn trao đổi chất kém khi thức dậy vào buổi sáng, tập thể dục lúc bụng đói có thể dễ dàng gây rối loạn nhịp tim, thậm chí dẫn đến tử vong đột ngột. Bạn nên đặt thời gian tập thể dục sau khi mặt trời ló dạng.

2. Trước khi đi ngủ

Chơi điện thoại di động

Ánh sáng từ điện thoại di động có thể ức chế sự tiết melatonin trong cơ thể con người. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như khó ngủ và thường xuyên thức giấc. Ngoài ra, đối với nhân viên văn phòng, thời gian thức dậy về cơ bản là cố định mỗi ngày. Chơi điện thoại di động dễ khiến bạn đi ngủ muộn, rút ngắn thời gian ngủ và dễ bị thiếu ngủ.

Ngủ kém hoặc thiếu ngủ trong thời gian dài sẽ khiến não không thể loại bỏ kịp thời một số chất thải trao đổi chất và độc tố. Việc tích tụ lâu dài các chất này sẽ gây ra tình trạng viêm và dẫn đến chết tế bào não, dễ gây ra chứng sa sút trí tuệ. Nếu bạn cần dùng điện thoại, tốt nhất bạn không nên làm điều đó quá một giờ trước khi đi ngủ.

Vận động mạnh

Sau khi luyện tập, vỏ não rất hưng phấn, thông thường phải mất một thời gian mới dần dần ổn định nên trong thời gian ngắn sẽ gây khó ngủ. Không nên thực hiện công việc trí óc cường độ cao một tiếng trước khi đi ngủ và cũng tránh tập thể dục vất vả hoặc lao động chân tay. Nếu muốn tập thể dục, bạn có thể đi bộ khoảng hai tiếng trước khi đi ngủ, mỗi lần đi bộ trong nửa giờ và tốc độ chậm để thúc đẩy giấc ngủ.

Ăn uống

Uống rượu và ăn quá nhiều trước khi đi ngủ dễ gây trào ngược dạ dày thực quản, gây ra các triệu chứng như ợ chua, ho dữ dội về đêm. Tránh uống rượu hoặc ăn no trong vòng hai tiếng trước khi đi ngủ để tránh ảnh hưởng đến khả năng hấp thu hoặc gây béo phì.

Nhịn tiểu

Y học hiện đại cho rằng việc nhịn tiểu và đại tiện có hại cho cơ thể và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Nhịn tiểu lâu có thể gây trào ngược nước tiểu, dẫn đến viêm thận, trường hợp nặng có thể ảnh hưởng đến chức năng thận. Ngoài ra, việc nhịn tiểu còn có thể gây ngất khi đi tiểu. Người cao tuổi có khả năng co mạch kém, dễ mắc các bệnh về tim mạch và mạch máu não.

Hằng Trần (Theo Qionglai)

Đọc bài gốc tại đây.