Hành trình lan tỏa văn hóa Việt Nam đang tiếp tục bước sang những trang mới trong năm 2025, mang tinh hoa Việt vươn xa đến những miền đất mới,...
Hành trình lan tỏa văn hóa Việt Nam đang tiếp tục bước sang những trang mới trong năm 2025, mang tinh hoa Việt vươn xa đến những miền đất mới, để bạn bè năm châu thêm yêu, thêm hiểu về đất nước hình chữ S.
Vượt qua mọi rào cản
Năm 2024, chương trình “Ngày Việt Nam ở nước ngoài” đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực quảng bá hình ảnh, đất nước, con người và văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Hai sự kiện lần đầu được tổ chức tại Brazil và Saudi Arabia đã thu hút sự quan tâm, chiếm trọn tình cảm của đông đảo người dân và công chúng sở tại.
Tại thành phố Rio de Janeiro, khách tham dự háo hức đội những chiếc nón lá truyền thống và cùng khám phá nhiều nét tinh hoa văn hóa của đất nước Việt Nam trong tiết trời mưa nhẹ. Không gian văn hóa Việt Nam ở Brazil đã tái hiện đời sống của người Việt qua các hoạt động tương tác như mặc thử trang phục cung đình triều Nguyễn, trải nghiệm nghệ thuật nặn tò he, tranh Đông Hồ và thưởng thức múa lân sư rồng. “Tôi rất hạnh phúc khi thấy cả trẻ em và người lớn ở nước bạn đều háo hức tự tay nặn tò he. Điều này chứng minh rằng, sự sáng tạo và niềm vui từ nghệ thuật có thể vượt qua mọi rào cản về văn hóa hay ngôn ngữ" - nghệ nhân tò he Đặng Đình Thường chia sẻ.
Điểm nhấn của sự kiện tại Brazil là sân khấu thủy đình và các tiết mục múa rối nước, đánh dấu lần đầu tiên múa rối nước - Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia của Việt Nam - xuất hiện trong chương trình "Ngày Việt Nam ở nước ngoài". Để làm được điều này, ban tổ chức và các nghệ nhân đã phải phát huy tối đa sự sáng tạo, tìm mọi cách để cải tiến và vận chuyển các nguyên vật liệu, đạo cụ cồng kềnh đi xa nửa vòng trái đất. Phần lớn bạn bè quốc tế đều tỏ ra hào hứng, thích thú khi lần đầu thưởng thức tiết mục kịch rối nước do nghệ nhân Phan Thanh Liêm thực hiện. “Dù từng biểu diễn ở nhiều nơi, tôi vẫn xúc động khi thấy khán giả ở Brazil chăm chú theo dõi, nhớ về quê hương. Có những gia đình người Việt đưa cả nhà đến xem đi xem lại, như tìm lại ký ức quê nhà qua từng vở diễn" - nghệ sĩ Phan Thanh Liêm chia sẻ.
Tại chuỗi sự kiện "Ngày Việt Nam ở nước ngoài" diễn ra năm 2024 ở Brazil, Saudi Arabia, sức hút kỳ diệu của văn hóa Việt được thể hiện qua ánh mắt háo hức của những đứa trẻ khi nặn tò he, qua hàng dài người xếp hàng đợi thưởng thức ẩm thực Việt Nam hay qua nụ cười rạng rỡ của khách tham dự khi tự tay làm nên những món đồ trang sức sơn mài. “Sau sự kiện tại Saudi Arabia, khi khách tham quan nói "shukran" - lời cảm ơn đầy chân thành bằng tiếng Arab, tôi hiểu rằng Việt Nam đã thực sự mang đến cho họ những trải nghiệm ấn tượng, ấm áp và khó quên" - ông Hoàng Hữu Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO, Bộ Ngoại giao, chia sẻ.
Góp thêm ngọn lửa
Những ngày đầu tháng 6.2024, tại lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Hội đồng hương Bắc Ninh tại Cộng hòa Czech, những làn điệu quan họ nổi tiếng mượt mà, tha thiết như: “Mời trầu”, “Tương phùng - tương ngộ”, “Người ơi đến hẹn lại về", "Giã bạn"... đã vang lên tại Prague.
Trước đó, trong “Đêm Văn hóa Bắc Ninh - Kinh Bắc” đầy màu sắc tổ chức tại Paris, Pháp nhân kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại (2009 - 2024), ngoài đắm mình trong những làn điệu dân ca quan họ, các khách mời cũng trực tiếp nghe giới thiệu và trải nghiệm nghệ thuật làm tranh dân gian Đông Hồ.
Một trong số khách mời được trực tiếp trải nghiệm cách làm tranh Đông Hồ, ông Kano Takehiro - Trưởng Phái đoàn Thường trực Nhật Bản - bày tỏ: “Đây là một cơ hội đặc biệt để tôi được học và làm thử những điều như thế này, được thấy cách truyền lại kỹ năng qua nhiều thế hệ cũng như được tự mình thử làm một bức tranh... Những kỹ năng được trình chiếu trong video mà chúng ta xem tại đây thực sự rất thú vị và độc đáo. Tôi nghĩ rằng, đó là một di sản văn hóa đích thực".
Mỗi người Việt Nam, dù ở trong hay ngoài nước cũng góp thêm những ngọn lửa để thắp sáng mãi những giá trị văn hóa Việt ở muôn nơi. Chị Nguyễn Thị Việt Hà - Giám đốc điều hành Tổ chức Giao lưu Văn hóa Việt - Australia (VACEO) tại Australia - khẳng định, văn hóa là công cụ sắc bén trong chiến lược và trong mối quan hệ của Việt Nam với các quốc gia. Khi văn hóa Việt Nam chạm đến trái tim của bạn bè quốc tế, chị tin rằng dân tộc Việt Nam sẽ nâng tầm được vị thế, từ đó góp phần thúc đẩy mối quan hệ tốt đẹp hơn. Trong nhiều chương trình do VACEO tổ chức, 2 chương trình gây tiếng vang lớn trong cộng đồng người Việt và nhiều cộng đồng khác tại “xứ sở Kangaroo” là “Vietsoul 1” và “Vietsoul 2” (tạm dịch: Linh hồn Việt 1 và Linh hồn Việt 2), trong đó có sự tham gia của các nghệ sĩ Australia sử dụng các nhạc cụ dân tộc của Australia hòa chung với các nhạc cụ dân tộc của Việt Nam như: Đàn T'rưng, đàn bầu, đàn tranh của Việt Nam.
Nâng tầm giá trị Việt Nam trên toàn cầu
Tháng 11.2024, chương trình “Ngày Việt Nam ở nước ngoài” lần đầu đến Mỹ Latinh, để lại những hình ảnh ấn tượng về các em nhỏ Brazil thích thú khám phá nghệ thuật múa rối nước độc đáo của Việt Nam ngay tại “xứ Samba”. Người dân quốc gia vùng Vịnh Saudi Arabia cũng lần đầu tiên được trải nghiệm không gian văn hóa nhiệt đới ngay giữa vùng đất sa mạc. Những em nhỏ vụng về trong lần đầu nặn tò he, thích thú xem nghệ nhân Việt Nam tạo hình chú lạc đà đặc trưng của sa mạc Trung Đông. Đây có lẽ là những minh chứng sống động nhất về ý nghĩa của ngoại giao văn hóa, vừa giúp quảng bá những nét đẹp văn hóa và con người Việt Nam ra toàn cầu, vừa tiếp thu tinh hoa và giá trị văn hóa thế giới.
Các chuyên gia quốc tế đánh giá cao những thành tựu đáng tự hào của ngoại giao văn hóa Việt Nam. Ông Lăng Đức Quyền - nhà nghiên cứu người Trung Quốc về các vấn đề Việt Nam - khẳng định, năm 2024 là "một năm bội thu” của ngoại giao văn hóa Việt Nam. Ông cho rằng năm 2025, ngoại giao văn hóa của Việt Nam cũng như các lĩnh vực khác sẽ đạt được những thành tựu lớn hơn.
Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh - Đại diện thường trực Việt Nam bên cạnh Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) - chia sẻ: “Tôi tin tưởng rằng, năm 2025 sẽ tiếp tục tiếp nối những thành công trong triển khai công tác ngoại giao văn hóa để cùng với ngoại giao chính trị và ngoại giao kinh tế góp phần đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".
(Bài đăng trên Ấn phẩm đặc biệt Lao Động Cuối Tuần Xuân Ất Tỵ)
Đọc bài gốc tại đây.