Với sự tận tâm và năng lực, cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh (trường THPT chuyên Quốc học Huế) bồi dưỡng nhiều thế hệ học sinh chuyên Sinh đạt thành tích cao trong kỳ thi trong nước và quốc tế.
Trải qua 29 “mùa xuân” đưa đò, cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh (sinh năm 1974), Tổ trưởng bộ môn Sinh học, Trường Trung học phổ thông chuyên Quốc học Huế, thành phố Huế vẫn tràn đầy nhiệt huyết ươm mầm những tài năng trẻ có niềm đam mê với môn Sinh học.
Với sự tận tâm và năng lực của mình, cô đã tìm kiếm, bồi dưỡng nhiều thế hệ học sinh chuyên Sinh đạt thành tích cao trong các kỳ thi trong nước và quốc tế, mang lại vinh quang, niềm tự hào cho quê hương, đất nước.
Khát khao đưa học sinh chuyên Sinh vươn tầm quốc tế
Tháng 10/2013, cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh nhận nhiệm vụ Tổ trưởng bộ môn Sinh của Trường Trung học phổ thông chuyên Quốc học Huế. Trước đây, thành tích bộ môn Sinh của trường khá khiêm tốn, chỉ dừng lại ở giải Nhì học sinh giỏi Quốc gia và chưa có học sinh lọt vào giải quốc tế.
Do đó, cô luôn trăn trở lập ra phương pháp đào tạo mới, với mục tiêu phát hiện sớm học sinh có năng khiếu, tiềm năng về Sinh học và được bồi dưỡng để đạt giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, Olympic Sinh học quốc tế.
Cô đã lập ra kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi với 3 giải pháp, gồm: Phát hiện sớm học sinh có năng khiếu và tiềm năng về Sinh học; thống nhất chương trình, nội dung bồi dưỡng trong Tổ bộ môn và cập nhật tài liệu kịp thời, từ đó định hướng, bồi dưỡng hiệu quả; liên hệ, trao đổi với giáo viên môn Sinh ở trong và ngoài địa phương.
Cô Diệu Hạnh cho biết Olympic Sinh học quốc tế (International Biology Olympiad - IBO) là một sân chơi hàn lâm danh giá, quy tụ tầm cỡ thế giới, nơi quy tụ nhiều học sinh xuất sắc nhất trong lĩnh vực Sinh học.
Việc đào tạo, phát hiện và bồi dưỡng học sinh đạt giải cao trong kì thi IBO không chỉ đóng vai trò trong phát triển giáo dục mũi nhọn mà còn góp phần quan trọng trong việc đào tạo nhân tài, khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Đối với các trường chuyên, công tác phát hiện, định hướng và bồi dưỡng học sinh đạt kết quả cao trong kì thi Olympic Sinh học quốc tế được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được đặt lên hàng đầu.
“Tôi may mắn khi được giảng dạy tại Trường Trung học phổ thông chuyên Quốc học Huế - nơi có nhiều học sinh xuất sắc, đam mê và có động cơ học tập tiến lên, năng lực các em khá tốt nên việc truyền đạt dễ đúng hướng. Đây cũng là điều kiện để tôi nung nấu khát khao bồi dưỡng các em vượt qua giới hạn bản thân, đạt thành tích cao ở kỳ thi quốc gia và quốc tế,” cô Diệu Hạnh chia sẻ.
Bí quyết ươm mầm học sinh tài năng
Theo cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh, việc phát hiện học sinh giỏi Sinh học cần được thực hiện sớm từ lớp 8, 9 hoặc lớp 10.
Các nguồn để phát hiện bao gồm: học sinh có điểm trung bình môn Sinh cao, trình bày logic; có đam mê, thường xuyên hỏi thêm các câu hỏi ngoài sách giáo khoa; học sinh tích cực tham gia thi học sinh giỏi Sinh học cấp trường, tỉnh.
Ngoài ra, để chọn bồi dưỡng học sinh giỏi, cô và các thầy cô trong bộ môn sinh học cũng tổ chức các bài thi tuyển chọn năng lực Sinh học đặc thù (bao gồm câu hỏi tư duy, tình huống, đọc tài liệu tiếng Anh), kết hợp quan sát phản xạ lý luận để xác định học sinh tiềm năng.
Bên cạnh đó, nếu từ lớp 8,9 chưa phát hiện và tuyển chọn được, các em có cơ hội tham gia tuyển chọn từ lớp 10, trải qua các bài kiểm tra để chọn lọc dần và đầu học kỳ 2 chọn ra 10 học sinh xuất sắc nhất, các thầy cô trong nhóm bồi dưỡng lớp 10 sẽ được phân công các chuyên đề bồi dưỡng chuyên sâu cho 10 em đến hết hè, để các em có đủ tất cả các kiến thức trong phần thi học sinh giỏi quốc gia.
Cô Diệu Hạnh bật mí trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi, giáo viên phải bám sát chương trình chuyên sâu do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành và dựa trên tình hình thực tế để xây dựng một chương trình khung cho các lớp chuyên Sinh.
Trong kế hoạch giảng dạy đầu năm, cô phân công mỗi giáo viên nghiên cứu sâu một chuyên đề để giảng dạy tốt một chuyên đề cho học sinh giỏi.
“Muốn đổi mới giảng dạy, giáo viên phải thường xuyên tìm tòi và nghiên cứu các tài liệu, thường xuyên cập nhật các thông tin trên các phương tiện truyền thông và luôn bám sát xu hướng ra đề thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế để hướng đến cách bồi dưỡng kiến thức phù hợp, giúp các em đi đúng hướng nhằm đạt kết quả cao,” cô Diệu Hạnh chia sẻ.
Theo cô, để có được thành tích cao trong các kỳ thi cần có sự kết hợp tổng thể của nhiều yếu tố, trong đó việc lập kế hoạch chi tiết, rõ ràng là yếu tố hàng đầu.
Bên cạnh đó, giáo viên trực tiếp bồi dưỡng cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Việc chọn ra các học sinh hạt nhân, nòng cốt, sự lựa chọn càng chính xác thì công tác bồi dưỡng càng thuận lợi và đạt kết quả như mong muốn.
*Nhận quả ngọt từ sự tận tâmVới cách phát hiện, tuyển chọn, định hướng và bồi dưỡng, luyện thi công phu, trong 8 năm, từ 2017- 2025, Trường Trung học phổ thông chuyên Quốc học Huế đã có 5 học sinh xuất sắc đạt Huy chương Olympic Sinh học quốc tế (vào các năm 2017, 2020, 2022, 2024 và 2025 với 2 Huy chương vàng và 3 Huy chương Bạc).
Trong số đó, nổi bật như em Trương Đông Hưng đoạt Huy chương Vàng quốc tế năm học 2016-2017 tại Anh; em Hồ Việt Đức giành Huy chương Vàng quốc tế năm học 2019-2020 thi online do Nhật Bản tổ chức; em Trương Văn Quốc Đạt đoạt Huy chương Bạc quốc tế năm học 2021-2022 tại Armenia; em Hồ Đức Trung đoạt Huy chương Bạc quốc tế năm học 2023-2024 tại Kazakhstan; em Bùi Hoàng Đại Dương giành Huy chương Bạc quốc tế năm học 2024-2025 tại Philippine.
Kể về học sinh mà cô ấn tượng, cô Hạnh chia sẻ: “Mỗi thế hệ học sinh đều để lại những ấn tượng sâu sắc trong tôi, nhưng có thể nhớ nhất đó là trường hợp em Hồ Đức Trung. Em Trung có tư duy sắc bén, thông minh với niềm đam mê môn Sinh học từ khi còn bé. Đặc biệt, em còn là em của Hồ Việt Đức - người đoạt Huy chương Vàng Olympic Sinh học quốc tế năm 2020. Hai anh em đều do tôi dạy và phát hiện từ cấp 2.
Trong đợt thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2024, tôi đã theo sát bồi dưỡng và động viên Trung những lúc khó khăn. Bằng những nỗ lực của mình Trung đã giành được Huy chương Bạc.
Đặc biệt, vào tháng 12/2024, tôi cùng em Hồ Đức Trung cùng được đến Phủ Chủ tịch, em vinh dự được nhận Huân chương Lao động hạng Ba, còn tôi được nhận Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo”.
Đang được cô Hạnh bồi dưỡng học sinh giỏi môn Sinh học, em Võ Huy Hoàng, học sinh lớp 12, chuyên Sinh bày tỏ: “Trong quá trình ôn thi học sinh giỏi quốc gia, cô Hạnh không chỉ truyền đạt kiến thức chuyên môn vững chắc mà còn định hướng cho chúng em cách tư duy Sinh học và tiếp cận vấn đề một cách hệ thống. Bên cạnh đó, cô còn rất tận tâm, kịp thời điều chỉnh cách học và động viên tinh thần, giúp chúng em tự tin hơn khi bước vào kỳ thi. Cô đã tạo nên động lực lớn và tiếp thêm hy vọng cho chúng em trong suốt quá trình ôn luyện học sinh giỏi.”
Trong suốt quãng thời gian dài gắn bó với nghề dạy học, niềm vui lớn nhất của cô Diệu Hạnh là được thấy học trò đạt thành tích cao và trở thành những sinh viên giỏi, nhà khoa học tiếp tục cống hiến cho đất nước.
Với kinh nghiệm sẵn có, cô mong muốn tiếp tục công tác để phát hiện sớm các em học sinh có sự đam mê, tài năng, để gặt hái nhiều thành tích cao hơn nữa, làm rạng danh truyền thống Trường Trung học phổ thông chuyên Quốc học Huế.
Với sự tận tụy, nhiệt tâm cống hiến cho ngành Giáo dục, cô Nguyễn Thị Diệu Hạnh đã được nhận nhiều phần thưởng như: Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác thực hiện Đề án phát triển trường Trung học phổ thông Chuyên giai đoạn 2010-2020; Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có thành tích tiêu biểu, xuất sắc nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày Nhà giáo Việt Nam; Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có thành tích xuất sắc trong công tác tập huấn, giảng dạy, bồi dưỡng và dẫn đoàn học sinh dự thi đoạt giải các kỳ thi Olympic quốc tế 2024; Bằng khen của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Huế vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào thi đua trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021-2025./.
Đọc bài gốc tại đây.