“Tôi hoàn toàn đồng tình với ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, rằng cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, trường y mới được đào tạo bác sĩ y khoa (bác sĩ)”, TS. Phạm Trọng Nghĩa, đại biểu Quốc hội chuyên trách tại Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, chia sẻ với Tiền Phong.
Khi Quốc hội cho ý kiến về các luật liên quan đến lĩnh vực giáo dục, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng: cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, ví dụ, trường y mới được đào tạo y khoa (bác sĩ). Quan điểm của ông về chủ trương này như thế nào?
Tôi hoàn toàn đồng tình với ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, rằng cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, trường y mới được đào tạo bác sĩ y khoa (bác sĩ).
Chúng ta đều biết, đào tạo y khoa là một ngành đặc thù, liên quan trực tiếp đến tính mạng con người. Do vậy, chất lượng đầu ra phải được đặt lên hàng đầu, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ và chuyên sâu về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên có kinh nghiệm lâm sàng, và môi trường thực hành bệnh viện. Việc cho phép các trường không chuyên đào tạo y khoa (nhất là bác sĩ) tràn lan sẽ dẫn đến nguy cơ “lượng tăng nhưng chất giảm”.
"Cần xây dựng và duy trì một chuẩn chất lượng nghiêm ngặt ở cấp quốc gia để kiểm soát đào tạo từ đầu vào đến đầu ra trong lĩnh vực sức khỏe" - TS. Phạm Trọng Nghĩa
Do đó, tôi cho rằng cần xây dựng và duy trì một chuẩn chất lượng nghiêm ngặt ở cấp quốc gia để kiểm soát đào tạo từ đầu vào đến đầu ra trong lĩnh vực sức khỏe (trước mắt là đào tạo bác sĩ), để chỉ những cơ sở đạt chuẩn (thường là các trường đại học y dược chuyên biệt hoặc các trường đa ngành nhưng có bề dày và năng lực thật sự về y khoa) mới được cấp phép đào tạo.
Trên cơ sở chuẩn này, có lộ trình chuyển tiếp, ví dụ 3 hoặc 5 năm, để sau thời gian này, trường nào đạt chuẩn mới được phép đào tạo khối ngành sức khỏe, trường nào không đạt thì không được phép đào tạo. Về lâu dài, chỉ trường y mới đào tạo bác sĩ, còn các trường khác có thể đào tạo các nội dung khác thuộc lĩnh vực sức khỏe.
Để nâng cao chất lượng đào tạo y khoa, đại biểu có những đề xuất như thế nào đối với các cơ quan quản lý, cụ thể là Bộ GD&ĐT và Bộ Y tế?
Về nâng cao chất lượng đào tạo, tôi có rằng có thể quan tâm đến 3 giải pháp. Trước tiên, cần áp dụng quy định riêng về điều kiện mở ngành với nhóm khoa học sức khỏe (y khoa). Ví dụ, giảng viên và người hướng dẫn thực hành phải có chứng chỉ hành nghề, đã hoặc đang làm việc trực tiếp tại các cơ sở khám, chữa bệnh đủ điều kiện thực hành. Hồ sơ mở ngành phải qua thẩm định của Bộ Y tế, trong đó đánh giá nhu cầu nhân lực và điều kiện đào tạo thực hành.
Kế đến, phải quy định bắt buộc có điểm sàn của kỳ thi tốt nghiệp THPT - tức là mức tối thiểu để thí sinh được đăng ký xét tuyển hoặc thi đại học chuyên ngành y khoa. Thứ ba là, tăng cường kiểm tra, giám sát định kỳ về điều kiện đào tạo để bảo đảm chất lượng.
Cần hỗ trợ sinh viên y khoa
Cùng với yêu cầu về chất lượng, có ý kiến cho rằng, đã đến lúc thực hiện chính sách miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên y khoa (ngành đào tạo bác sĩ) như sinh viên sư phạm. Ý kiến của ông trước đề xuất này như thế nào?
Vấn đề về nhân lực y tế, y đức và chính sách đãi ngộ đặc biệt cho đội ngũ thầy thuốc là một trong những nội dung được Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị nhấn mạnh.
Theo thống kê sơ bộ, tổng nhân lực ngành Y tế hiện nay hơn 431.700 người. Việt Nam hiện có khoảng 140.000 đến 150.000 điều dưỡng, tương ứng 14 - 15 điều dưỡng trên 10.000 dân. Tỷ lệ này đang thuộc nhóm thấp của ASEAN. Ví dụ, Thái Lan khoảng 20 - 25 điều dưỡng trên 10.000 dân; Malaysia khoảng 30 - 35; Singapore trên 70; các nước OECD trung bình từ 80 - 120 điều dưỡng trên 10.000 dân.
Còn theo khảo sát gần đây của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, trung bình một điều dưỡng tại khoa hồi sức tích cực phải chăm sóc từ 3 - 4 người bệnh trong cùng một ca trực.
Theo dự báo của Bộ Y tế, giai đoạn 2021 - 2030, hệ thống y tế Việt Nam cần bổ sung khoảng 173.400 bác sĩ và 313.900 điều dưỡng. Nếu không có chính sách thu hút, đãi ngộ phù hợp, nguy cơ thiếu hụt điều dưỡng trầm trọng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Thời gian đào tạo bác sĩ kéo dài, áp lực học tập và chi phí sinh hoạt cao, đặc biệt đối với sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Bác sĩ là nghề đặc biệt, không thể để người nghèo không học được ngành y, và không thể để bác sĩ trẻ ra trường chỉ lo thanh toán nợ nần học phí.
Do đó, tôi ủng hộ việc miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên y khoa ở các trường công lập. Đồng thời, kèm theo đó, là cam kết phục vụ theo sự phân công của Nhà nước trong một thời gian nhất định. Chúng ta đang rất thiếu bác sĩ ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới. Nếu có chính sách như vậy sẽ thu hút được nhiều học sinh giỏi, đặc biệt là con em đồng bào dân tộc thiểu số vào học ngành y và sẵn sàng về công tác tại địa phương.
Cũng giống như ngành sư phạm, ngành Y là ngành phục vụ lợi ích công cộng, đảm bảo an sinh xã hội. Nhà nước đầu tư cho sinh viên y khoa là đầu tư vào sức khỏe cộng đồng.
Cảm ơn ông!
Đọc bài gốc tại đây.