Bộ Y tế vừa đề xuất mở rộng chức năng cho trạm y tế xã , cho phép thực hiện phẫu thuật và điều trị nội trú như bệnh viện...
Bộ Y tế vừa đề xuất mở rộng chức năng cho trạm y tế xã, cho phép thực hiện phẫu thuật và điều trị nội trú như bệnh viện tuyến dưới. Nếu được thông qua, người dân ở cơ sở sẽ có thêm lựa chọn chăm sóc sức khỏe, giảm tải cho tuyến trên.
Khi trạm y tế trở thành cánh tay nối dài của bệnh viện
Bộ Y tế đang lấy ý kiến dự thảo thông tư quy định chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế xã, phường. Theo đó, ngoài công tác dự phòng và khám chữa bệnh ban đầu, trạm y tế sẽ được phép phẫu thuật, điều trị nội trú, thực hiện xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, phục hồi chức năng và nhiều kỹ thuật y khoa như tại bệnh viện.
Trạm y tế chịu quản lý toàn diện của UBND cấp xã và quản lý chuyên môn của sở y tế, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe sinh sản, an toàn thực phẩm, dân số, bảo trợ xã hội và phòng chống tệ nạn.
Trạm cũng sẽ điều trị bệnh mạn tính, phối hợp giám định y khoa, khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự. Việc bố trí giường nội trú căn cứ nhu cầu thực tế và được cấp thẩm quyền phê duyệt. Tổ chức trạm gồm trưởng, phó và các khoa: Phòng bệnh; khám chữa bệnh - phục hồi chức năng; dược - cận lâm sàng; văn phòng và các điểm trạm.
Cân nhắc biến trạm y tế thành bệnh viện mini
PGS.TS.BS Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội - cho rằng: Không nên biến trạm y tế thành “bệnh viện mini”. Việc phát triển hệ thống y tế cơ sở cần tập trung đúng chức năng và thế mạnh, thay vì biến các trạm y tế xã thành những “bệnh viện mini” hoạt động dàn trải và kém hiệu quả.
Trạm y tế xã hiện nay nên được định hướng trở thành phòng khám chuyên khoa với sự tham gia luân phiên của các bác sĩ từ tuyến trên. Mỗi ngày trong tuần có một bác sĩ chuyên khoa về khám, tư vấn và cấp thuốc cho người dân. Ví dụ: Thứ hai chuyên khoa Tim mạch, Thứ ba Nội tiết, Thứ tư Sản, Thứ năm Nhi… Mô hình này vừa tận dụng nguồn nhân lực hiện có, vừa giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng mà không phải di chuyển xa.
Y tế tuyến huyện nay gọi là y tế cơ sở trước mắt bãi bỏ chính sách tự chủ các bệnh viện tuyến huyện, quay trở lại cấp ngân sách để bệnh trả lương cho nhân viên y tế. Bệnh viện vẫn được giữ quyền tự chủ trong quản lý, bổ nhiệm, đầu tư mua sắm thiết bị. Thu nhập tăng thêm của nhân viên y tế sẽ dựa vào phát triển dịch vụ và kỹ thuật vượt tuyến.
Tuyến tỉnh nên tập trung điều trị những bệnh phổ biến, số lượng lớn, tránh triển khai các kỹ thuật quá chuyên sâu như ghép tạng. Trong khi đó, tuyến thành phố và trung ương cần xây dựng các trung tâm chuyên ngành trong bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh, gắn kết chặt chẽ với các trường đại học y để đảm bảo tính toàn diện trong chăm sóc sức khỏe, tránh tình trạng các viện quá chuyên sâu nhưng thiếu khả năng điều trị tổng quát.
"Song song đó, cần phát triển hệ thống bác sĩ gia đình một cách nghiêm túc, với các mô hình phù hợp cho từng đối tượng: Nông thôn, thành thị, người cao tuổi, trẻ em… Khám chữa bệnh từ xa (Telehealth) cũng cần được coi là một giải pháp quan trọng trong phòng ngừa và điều trị, giúp nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe toàn dân" - PGS. TS.BS Nguyễn Lân Hiếu phân tích thêm.
TS Nguyễn Huy Quang - Trưởng ban Tư vấn, phản biện và giám định xã hội, Tổng hội Y học Việt Nam) - cho rằng: Sau sáp nhập địa giới, dân số nhiều xã, phường tăng mạnh, đòi hỏi trạm y tế phải được nâng cấp về cơ sở vật chất, thiết bị và đặc biệt là nhân lực để thực hiện đúng vai trò tuyến y tế cơ sở. Mục tiêu là hướng tới mô hình tương đương phòng khám đa khoa, có đủ chuyên khoa lâm sàng và cận lâm sàng đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh thông thường.
Tuy nhiên, việc mở rộng quy mô hay triển khai kỹ thuật chuyên sâu cần dựa trên năng lực thực tế từng địa phương. Danh mục kỹ thuật áp dụng cho mỗi trạm y tế phải căn cứ vào điều kiện về hạ tầng, thiết bị và nhân lực, tránh triển khai đồng loạt khi chưa đủ tiêu chuẩn. Cần đầu tư đồng bộ hạ tầng, thiết bị, đào tạo và đãi ngộ nhân lực; nên thí điểm ở nơi đủ điều kiện trước khi nhân rộng. Mô hình này chỉ hiệu quả khi khắc phục được hạn chế về nhân lực, cơ sở vật chất và quản lý.
Về kỳ vọng, trạm y tế xã nếu được nâng cấp thành “bệnh viện mini” sẽ giúp người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, tiếp cận y tế nhanh hơn, giảm tải cho bệnh viện tuyến trên và xử lý kịp thời các ca cấp cứu, tiểu phẫu, hạn chế biến chứng.
Tuy vậy, nhiều trạm hiện thiếu cơ sở vật chất, trang thiết bị, phòng mổ đạt chuẩn và nhân lực tay nghề cao. Chi phí đầu tư để đảm bảo phẫu thuật an toàn cũng không nhỏ, đòi hỏi tính toán kỹ về nguồn lực.
Đọc bài gốc tại đây.