Dùng mỡ lợn, dầu thế nào để có lợi cho tim

Ăn mỡ lượng vừa phải, chọn dầu ăn chứa nhiều omega 3 như dầu ô liu để có lợi cho tim, tránh quá nhiều có thể gây viêm, xơ vữa động mạch.

Mỡ lợn và dầu ăn có thành phần chính là các axit béo, đều là những nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể khá phổ biến. Mỡ lợn có nguyên liệu từ thịt mỡ của lợn, còn dầu ăn được chiết xuất từ nhiều loại hạt như mè, đậu phộng, hướng dương, đậu nành... Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, 1 g dầu và mỡ đều cung cấp 9 calo.

ThS.BS Nguyễn Hoài Vũ, khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nhiều người cho rằng mỡ lợn không tốt cho sức khỏe nên loại bỏ hoàn toàn khỏi chế độ ăn, song quan điểm này không đúng. Thực tế, cả dầu ăn và mỡ lợn đều có những ưu, nhược điểm khác nhau đối với sức khỏe. Mỡ lợn chứa khá nhiều chất béo bão hòa, vitamin A, D, có thể tái tạo cholesterol. Mỡ lợn cũng chứa các thành phần cấu tạo nên tế bào thần kinh. Đây là chất mà dầu thực vật không có. Song loại mỡ này lại khó hấp thụ hơn dầu.

Dầu ăn có chất béo chưa bão hòa, vitamin E, K, không chứa cholesterol xấu (trừ dầu cọ, dầu dừa) có tác dụng giảm cholesterol. Theo bác sĩ Vũ, loại dầu này dễ bị oxy hóa nên dễ hấp thụ trong đường ruột, do đó có thể bị thay đổi bản chất, tạo thành các chất không có lợi cho sức khỏe. Dầu ăn chứa tỷ lệ các axit béo omega 3 và omega 6 không cân đối. Sử dụng nhiều dầu ăn làm tăng omega 6 quá mức dẫn đến nguy cơ gây phản ứng viêm trong cơ thể và xơ vữa động mạch.

Dầu đậu nành, dầu ngô, dầu hướng dương, dầu lạc, dầu mè, dầu bông và dầu cám gạo đều chứa nhiều axit béo omega 6. Để tránh mất cân bằng omega 6 và omega 3, hãy chọn các loại dầu chứa nhiều omega 3 có nguồn gốc đảm bảo như dầu ô liu, dầu được ép từ trái bơ. Bác sĩ Vũ lưu ý sử dụng quá mức dầu ăn và mỡ lợn, dư thừa chất béo đều gây tăng cân, ảnh hưởng nghiêm trọng tới tim mạch.

Chất béo là thành phần dinh dưỡng không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày. Cơ thể thiếu hụt chất béo dẫn đến khó hấp thụ vitamin A, B, D, E, canxi... Người trưởng thành chậm lành vết thương, viêm da, đau cơ, trầm cảm, mệt mỏi, rối loạn nội tiết tố, còn trẻ nhỏ chậm lớn, biếng ăn, còi xương, hay ốm vặt. Trong khi đó, cơ thể dư thừa chất béo gây tăng cân, ngủ không yên giấc, rối loạn mỡ máu, gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch, đau tim, đột quỵ...

Theo bác sĩ Vũ, ăn bao nhiêu chất béo mỗi ngày còn tùy thuộc vào thể trạng mỗi người. Chế độ ăn không nên vượt quá 30% lượng calo từ chất béo. Ví dụ một người nạp vào cơ thể 1.500 calo một ngày thì trong đó chỉ nên có khoảng 50 g chất béo.

Người trưởng thành bình thường và trẻ nhỏ trên một tuổi nên sử dụng tỷ lệ phối hợp giữa mỡ và dầu là 50/50. Trẻ nhỏ dưới một tuổi có thể áp dụng tỷ lệ mỡ/dầu là 70/30. Người thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, cao huyết áp, tiểu đường, mắc các bệnh tim mạch chỉ nên dùng dầu thực vật.

Chế biến mỡ và dầu phù hợp để đảm bảo giới hạn an toàn cho sức khỏe. Nhiệt độ tốt nhất để xào là 120 độ C, chiên là 160-180 độ C, nướng là 180 độ C. Ở mức nhiệt cao hơn, dầu mỡ sản sinh ra độc chất gây ung thư. Nhiệt độ đảm bảo nhưng nấu trong thời gian quá lâu cũng có thể tạo thành độc tố, nhất là với thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột.

Bác sĩ Vũ khuyến cáo không nên tái sử dụng lại dầu ăn và mỡ lợn quá hai lần vì khi đó lượng chất béo chuyển hóa có hại có thể tăng lên 2-6 lần. Chúng gây phân hủy chất béo trung tính, làm giải phóng chất acrolein dẫn đến ung thư.

Ly Nguyễn

Đọc bài gốc tại đây.