Mẹo ngủ nhanh, sâu giấc học từ người tiền sử

23/01 07:30
 

Người tiền sử vận động nhiều, ăn ít đường và không lo lắng về tình trạng tỉnh đêm, điều này khiến họ có giấc ngủ ngon và chất lượng.

Tiến sĩ Van de Laar, chuyên gia trị liệu về giấc ngủ, đã dành nhiều năm để tìm hiểu về lối sống của người tiền sử Homo sapiens, từ khoảng 230.000 đến 300.000 năm trước. Ông phát hiện họ có thói quen ngủ lành mạnh hơn hầu hết người hiện đại. Các quy tắc đặc trưng trong sinh hoạt và ăn uống giúp họ dễ thiếp đi và ngủ sâu hơn.

Ăn nhiều protein, ít carbohydrate và đường

Chế độ ăn của người Homo sapiens giàu protein, gồm thịt, cá, rau, trái cây và các loại hạt, gần đây đã trở nên phổ biến với tên gọi thực đơn Paleo nổi tiếng. Chế độ Paleo khuyến nghị mọi người "học hỏi cách ăn uống của tổ tiên thời kỳ đồ đá cũ".

Trích dẫn nghiên cứu từ American Journalist of Clinical Nutrition, tiến sĩ Van de Laar chỉ ra rằng ăn nhiều protein có thể cải thiện giấc ngủ. Trong khi đó, những người bị mất ngủ thường ăn nhiều carbohydrate và chất béo.

Người tiền sử cũng không ăn nhiều đường. Van de Laar nhận định, "chế độ ăn ít đường có tác động tích cực đến giấc ngủ ở người hiện đại".

Di chuyển nhiều

Các bộ lạc săn bắn, hái lượm di chuyển nhiều hơn con người hiện đại. Nam giới Homo sapiens đi khoảng 18.500 bước mỗi ngày, phụ nữ đi khoảng 11.000 nước mỗi ngày. Con số cao hơn nhiều so với trung bình 5.444 bước đối với người trưởng thành ở Anh. Họ di chuyển nhiều vì phải tìm thức ăn để tồn tại. Kết quả, cơ thể họ cần một giấc ngủ ngon để phục hồi.

Ngày nay, với lối sống hiện đại và tính chất công việc, con người ngồi một chỗ rất nhiều, thời gian đi lại ít hơn. Điều này khiến cơ thể tích trữ nhiều năng lượng dư thừa vào buổi tối, dễ khiến mọi người cảm thấy tỉnh táo, trằn trọc dù trời đã khuya.

Các nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Vật lý trị liệu Châu Âu cũng chỉ ra rằng "người trưởng thành có thể cải thiện giấc ngủ sau một chương trình tập thể dục". Ví dụ, tăng thêm 500 bước đi bộ mỗi tuần giúp phụ nữ mãn kinh ngủ ngon hơn. Nghiên cứu lưu ý, tập thể dục vừa phải có hiệu quả hơn tập luyện cường độ cao hoặc áp dụng các bài cardio.

Không quá ám ảnh về các vấn đề giấc ngủ

Người tiền sử không bị ám ảnh bởi việc thức dậy vào ban đêm hay trằn trọc đầu giấc. Họ thậm chí không hiểu về khái niệm "mất ngủ". Đây là bản chất của lối sống săn bắn hái lượm. Nghiên cứu trên bộ lạc Hadza của Tanzania cho thấy, người tiền sử ngủ trong 6 giờ 15 phút, trong khi tổng thời gian nằm trên giường là khoảng 9 giờ 10 phút. Họ thức trung bình 22 phút trước khi thiếp đi. Vào ban đêm, họ tỉnh dậy khoảng 2,5 tiếng. Dù vậy, họ không coi việc thức giấc là một vấn đề. Họ thậm chí không ngủ trưa nhiều - trung bình chỉ 17 phút mỗi ngày. Tổng cộng, họ ngủ khoảng 6,5 giờ.

"Con người hiện đại coi việc tỉnh đêm là một vấn đề. Điều này gây ra áp lực tinh thần, bởi chúng ta vốn coi ngủ liên tục là nhu cầu cơ bản. Đó là lý do các xã hội công nghiệp hóa thường tôn vinh giấc ngủ không gián đoạn", tiến sĩ Van de Laar cho biết.

Nhiều chuyên gia cho rằng việc người lớn tuổi ngủ thành nhiều giấc nhỏ ban đêm và thức dậy khoảnh 30 phút giữa mỗi giấc là thói quen còn sót lại từ thời tiền sử. Điều này giúp các bộ lạc sống sót, bởi họ cần canh gác vào ban đêm và tờ mờ sáng.

Không dành nhiều thời gian nằm trên giường vào ban ngày

Người tiền sử có "áp lực giấc ngủ" cao. Đây là thuật ngữ khoa học chỉ sự buồn ngủ, quá trình thiếp đi (để phân biệt với sự mệt mỏi và thiếu năng lượng). Họ cần ngủ trong điều kiện thiếu thốn, với "giường" làm từ đá, cây chống côn trùng và nỗi lo bị các loại thú ăn thịt tấn công vào ban đêm. Vì những lý do này, họ không dành thời gian nằm trên giường nhiều như người hiện đại.

"Lời khuyên ở đây là, nếu bạn muốn ngủ ngon, hãy nằm trên giường ít hơn", tiến sĩ Van de Laar nói.

Nghiên cứu về giấc ngủ hiện đại cho thấy, "tổng thời gian nằm trên giường ngắn giúp mọi người có giấc ngủ sâu hơn vào buổi tối". Phương pháp điều trị hiệu quả cho người mất ngủ là tạo áp lực giấc ngủ cao, điều này khiến bệnh nhân tăng đáng kể cảm giác buồn ngủ, dễ dàng vào giấc và ít tỉnh đêm.

"Nói cách khác, hãy đi ngủ muộn trong trạng thái mệt mỏi, bạn sẽ ngủ sâu hơn", tiến sĩ Van de Laar cho biết.

Ông giải thích, thời gian dài nằm trên giường làm giảm mức adenosine trong não. Đây là hợp chất liên quan đến việc lưu trữ và giải phóng năng lượng suốt cả ngày. Giảm adenosine khiến giấc ngủ phân mảnh nhiều hơn, tức là mọi người dễ tỉnh đêm hơn.

Ngủ trong nhiệt độ thấp

Người tiền sử thường đi ngủ trong điều kiện thời tiết lạnh. Đây là một phương pháp giúp cơ thể đi vào trạng thái nghỉ ngơi. Giảm nhiệt độ máy sưởi, điều hòa có thể giúp mọi người ngủ ngon hơn.

Để phát huy tác dụng của phương pháp này, các chuyên gia khuyến nghị hãy tạo ra sự chênh lệch nhiệt độ bằng cách tắm nước nóng vài giờ trước khi ngủ. Nhiệt độ phòng ngủ lý tưởng là từ 15,5°C đến 20,5°C.

Bên cạnh nhiệt độ, ánh sáng cũng là yếu tố quyết định vệ sinh giấc ngủ. Theo chuyên gia, vài giờ trước khi đi ngủ, lượng ánh áng trong phòng nên thấp hơn hoặc tương đương 10 ngọn nến. Khi ngủ, bạn có thể tắt hết toàn bộ đèn. Bạn cần tránh tập thể dục quá gần giờ ngủ. Người tiền sử cũng không săn bắn, hái lượm quá nhiều vào ban đêm.

Thục Linh (Theo Telegraph)

Đọc bài gốc tại đây.