'Bản nâng cấp' của Mark Zuckerberg

Mark Zuckerberg, ông chủ Facebook, được đánh giá có khả năng thích ứng đỉnh cao khi liên tục đưa ra quyết định quan trọng ngay đầu 2025.

Để khởi động năm mới, Mark Zuckerberg tuyên bố "giảm đáng kể kiểm duyệt". Trong thông báo ngày 7/1, CEO Meta cho biết sẽ loại bỏ các công cụ kiểm tra dữ kiện trên Facebook, Instagram, Threads và đề xuất thêm nhiều nội dung chính trị.

Ngày 10/1, Meta tiếp tục giải thể nhóm DEI, chấm dứt "các chương trình công bằng và hòa nhập, đồng thời thay đổi hoạt động tuyển dụng và đa dạng hóa nhà cung cấp". DEI, bao gồm Diversity (Đa dạng), Equity (Bình đẳng) và Inclusion (Hòa nhập), là khuôn khổ mà nhiều tập đoàn lớn áp dụng thời gian qua, tập trung vào việc đa dạng hóa và tạo cơ hội bình đẳng cho người lao động, bất kể giới tính, độ tuổi, chủng tộc hay văn hóa.

"Mark Zuckerberg đã chứng tỏ là người có khả năng thay đổi đỉnh cao tại Thung lũng Silicon", Business Insider bình luận. "Có vẻ như ông ấy đang cải tổ Meta, ít nhất một phần theo hình ảnh của Trump và Musk mà không quá quan tâm đến phản ứng dữ dội phải đối mặt. Những động thái gần đây cho thấy ông đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên mà khả năng lãnh đạo của ông ngày càng phản ánh đúng thị hiếu của Trump".

Sự "tiến hóa" của Zuckerberg

Zuckerberg được cho là đã có ít nhất ba lần thay đổi. Bản đầu tiên là "Harvard Zuck" - sinh viên trẻ mặc áo hoodie được cộng đồng thần tượng khi đồng sáng lập Facebook năm 2004 trong ký túc xá vào năm thứ hai đại học.

Sau đó, "bản nâng cấp đầy đủ" có tên "Silicon Valley Zuck" ra mắt vào 2012, khi Facebook IPO, còn ông kết hôn với bạn gái lâu năm Priscilla Chan. Lúc này, ông cũng thoát khỏi hình ảnh "mọt sách", xuất hiện nhiều hơn với áo vest, thay đổi phương châm từ "di chuyển nhanh và phá vỡ mọi thứ" thành "di chuyển nhanh dựa trên sự chắc chắn, ổn định".

Đến nửa sau năm 2023, CEO của Meta thực sự "lột xác" và nhận nhiều lời khen ngợi trong giới kinh doanh, công nghệ lẫn văn hóa. Ông lướt ván, tập võ, giành chiến thắng trong cuộc thi jiu-jitsu, môn võ ông yêu thích. Riêng năm 2024, ông tiếp tục quá trình thay đổi, từ bỏ quần jean và áo hoodie để mặc áo phông hàng hiệu và dây chuyền vàng.

Trên mạng xã hội, Zuckerberg cũng không ngần ngại chia sẻ đời sống cá nhân, đặc biệt là tình yêu dành cho vợ Priscilla Chan, thể hiện qua những món quà như dựng tượng bà, tặng xe Porsche minivan tùy chỉnh, thậm chí thực hiện MV với nghệ sĩ nổi tiếng để "lấy lòng" vợ.

"Nhưng quan trọng hơn, sự tự tin theo cách mới mẻ của Zuckerberg đã khiến ông phát triển thành một phiên bản táo bạo mới ngay đầu năm 2025", Business Insider bình luận.

Phiên bản mới nhất

Mùa thu 2024, Zuckerberg cho biết điều ông hối tiếc lớn nhất trong hai thập kỷ điều hành Meta là đã chịu trách nhiệm và xin lỗi vì những vấn đề mà bản thân tin không phải lỗi của Meta.

Ông không có khuynh hướng ủng hộ Donald Trump hay Kamala Harris trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, ngay khi Trump chiến thắng, ông và các CEO công nghệ khác nhanh chóng chúc mừng. Meta cũng quyên góp một triệu USD cho tân tổng thống.

Meta bắt đầu năm mới bằng việc đưa Dana White, Giám đốc điều hành UFC và là đồng minh lâu năm của Trump, vào hội đồng quản trị Meta, đồng thời thay thế người đứng đầu bộ phận chính sách Nick Clegg bằng cựu chuyên gia vận động hành lang của đảng Cộng hòa Joel Kaplan. Theo Guardian, động thái này là để "hàn gắn" mối quan hệ giữa Zuckerberg và Trump.

"Cuộc bầu cử tổng thống vừa qua giống như bước ngoặt văn hóa, hướng đến việc ưu tiên quyền tự do ngôn luận một lần nữa", Zuckerberg cho biết khi công bố các thay đổi. Giám đốc tiếp thị Meta Alex Schultz cũng nói với Business Insider rằng chiến thắng của Trump đã ảnh hưởng đến sự thay đổi chính sách.

Trong khi đó, thay đổi về kiểm duyệt khiến nhân viên Meta không hài lòng. Một nhóm gồm hàng chục tổ chức kiểm duyệt thông tin đã ký vào thư ngỏ, gọi quyết định của Meta là "bước thụt lùi đối với những ai muốn thấy một mạng Internet ưu tiên thông tin chính xác và đáng tin cậy".

Ở chiều ngược lại, những người khác như ông Trump lại ca ngợi sự thay đổi. "Thành thật mà nói, tôi nghĩ Meta và Facebook đã tiến bộ rất nhiều", tổng thống đắc cử phát biểu đầu tuần trước.

Quyết định loại bỏ DEI cũng gây phản ứng dữ dội trong nội bộ Meta. Gần 400 người trong nhóm chat chung đã "thả" biểu tượng cảm xúc "rưng rưng nước mắt" sau quyết định, một số bày tỏ "sự thất vọng", "quyết định đi lùi". Tuy nhiên, cũng có 139 nhân viên thích bài đăng và 57 người phản hồi bằng emoji "trái tim".

Ông Trump chưa bình luận quyết định về DEI của Meta, nhưng từng chỉ trích chính sách liên quan về DEI trong quá khứ.

Ngày 10/1, trong podcast Joe Rogan Experience, Zuckerberg cũng đề cập "năng lượng nam tính" trong vận hành Meta. "Tôi nghĩ năng lượng nam tính là yếu tố tích cực, rõ ràng xã hội có rất nhiều năng lượng đó", ông nói.

Theo Forbes, việc Zuckerberg thay đổi "bộ ba chính sách" gồm từ bỏ DEI, thúc đẩy "năng lượng nam tính" và giảm kiểm duyệt nội dung ngay đầu năm mới cho thấy sự thích ứng của Meta. Dù vậy, nó cũng báo hiệu thay đổi đáng lo ngại về trách nhiệm mà Meta nói riêng và các công ty có quy mô, tầm ảnh hưởng nói chung với nhân viên, người dùng và xã hội nói chung.

"Trong thời đại nền tảng số định hình văn hóa làm việc lẫn diễn ngôn công khai, những quyết định này có nguy cơ tạo ra một môi trường thù địch, nhất là với các nhóm thiểu số, cả trực tuyến và ngoại tuyến", Forbes bình luận. "Với nền tảng kết nối hàng tỷ người, sự thoái lui kiểm duyệt có thể gây hậu quả sâu sắc, có thể lan rộng vượt xa các bức tường của Meta".

Bảo Lâm

Đọc bài gốc tại đây.