Việc Tổng thống Trump liên tục nói ông Biden "sai lầm" khi không tự ân xá chính mình được coi là lời cảnh báo về khả năng truy tố người tiền nhiệm.
Trong giai đoạn chạy đua tranh cử tổng thống năm 2016, ông Donald Trump liên tục đe dọa ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton rằng nếu ông trở thành tổng thống, "bà sẽ phải vào tù". Nhưng hai tuần sau khi đắc cử Mỹ, ông Trump đã gây ngạc nhiên khi ám chỉ rằng ông không thực sự muốn thấy bà Clinton bị truy tố.
Một số người cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy tuyên bố của ông về việc yêu cầu các điều tra viên nhắm tới đối thủ chính trị của mình chỉ là những lời hăm dọa đơn thuần để phục vụ mục đích tranh cử.
Tuy nhiên, ông Trump trên thực tế không phải dọa suông, mà thực sự đã tìm cách thúc đẩy các cuộc điều tra, truy tố các đối thủ chính trị trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Trong một cuộc họp ở Phòng Bầu dục, ông tuyên bố với các trợ lý rằng nếu bộ trưởng tư pháp Jeff Sessions không ra lệnh cho thuộc cấp của mình điều tra bà Clinton và cựu giám đốc FBI James Comey, ông sẽ "tự tay truy tố họ". Donald F. McGahn, cố vấn Nhà Trắng, khi đó đã phải tìm cách can ngăn ông Trump có động thái như vậy.
Cuối năm 2017, đầu 2018, ông Trump nói với các trợ lý rằng ông muốn sử dụng Sở Thuế vụ để truy tố Comey và phó giám đốc FBI Andrew McCabe. Ông McGahn và John Kelly, chánh văn phòng Nhà Trắng, đã cảnh báo ông Trump rằng việc sử dụng quyền lực của chính quyền liên bang để "truy đuổi" những người ông coi là kẻ thù sẽ "lợi bất cập hại" và trái pháp luật. Điều đó đã khiến các nỗ lực điều tra, truy tố đối thủ của ông Trump đều không thành công.
Nhưng giờ đây, Tổng thống Trump dường như có nhiều động lực hơn để nhắm vào các đối thủ của mình, sau khi ông phải đối mặt hàng loạt thách thức pháp lý trong 4 năm qua, với loạt vụ điều tra, truy tố cả ở cấp bang lẫn liên bang.
Một trong những câu hỏi lớn nhất lúc này là ông sẽ làm điều đó một lần nữa như thế nào, và có vẻ như tân Tổng thống sẽ nhắm vào người ở vị trí cao nhất trong chính quyền tiền nhiệm, cựu tổng thống Joe Biden.
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai hôm 22/1 với Fox News, ông Trump nhiều lần nói ẩn ý về việc ông Biden đã ký lệnh ân xá cho các thành viên gia đình mình và những thành viên ủy ban điều tra của Hạ viện về vụ bạo loạn Đồi Capitol, song không tự ân xá cho mình.
"Ông Joe Biden có những cố vấn rất tệ", ông Trump nói. "Ai đó đã khuyên Joe Biden ân xá cho tất cả mọi người, trừ ông ấy".
"Và bạn biết đấy, điều buồn cười, có lẽ cũng đáng buồn, là ông ấy đã không tự ân xá cho mình", Tổng thống Mỹ cho biết thêm. "Và nếu bạn nhìn vào vấn đề, tất cả đều liên quan đến ông ấy. Ý tôi là, tiền đã vào tay ông ấy".
Hiện chưa rõ ông Trump ám chỉ điều gì ở tuyên bố "tiền đã vào tay ông ấy", nhưng Tổng thống Mỹ dường như đang đề cập đến cáo buộc ông Biden và con trai Hunter hưởng lợi từ các giao dịch ở nước ngoài.
Dù phe Cộng hòa tại Hạ viện đã tiến hành điều tra nhiều năm qua, họ không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào cho thấy Tổng thống Biden đã phạm tội hoặc hưởng lợi trực tiếp từ một số giao dịch kinh doanh đáng ngờ của gia đình ông. Họ thậm chí chưa bao giờ bỏ phiếu luận tội ông.
Nhưng ông Trump dường như sẽ không từ bỏ nỗ lực này. "Ông ấy ân xá cho tất cả mọi người, nhưng ông ấy không ân xá cho chính mình", Tổng thống Mỹ nói ở một thời điểm khác trong cuộc phỏng vấn. "Và hãy nhớ điều này: Những người mà ông ấy đã ân xá hiện được yêu cầu phải làm chứng".
Người dẫn chương trình Sean Hannity sau đó đặt câu hỏi "quốc hội có nên điều tra việc đó không?", dường như ám chỉ các lệnh ân xá trước khi mãn nhiệm của tổng thống Biden. Nhưng có lẽ do hiểu sai, Tổng thống Trump coi đó là câu hỏi về việc liệu Bộ Tư pháp dưới thời ông có tiến hành điều tra người tiền nhiệm của ông hay không.
Trump đưa ra câu trả lời không chắc chắn nhưng ám chỉ rằng tính toán của ông hiện đã khác so với cách đây 8 năm.
"Tôi luôn phản đối điều đó với các tổng thống và Hillary Clinton. Tôi hoàn toàn có thể nhắm tới Hillary Clinton", ông cho hay. "Tôi đã trải qua 4 năm địa ngục bởi những kẻ mà chúng tôi phải đối phó. Tôi đã trải qua 4 năm địa ngục. Tôi đã chi hàng triệu USD cho các khoản phí luật sư và tôi đã thắng, nhưng tôi đã gặp rất nhiều khó khăn. Thật khó để nói rằng họ không nên trải qua điều đó".
Tổng thống tiếp tục: "Joe Biden, hãy nhớ: Joe Biden đã nhận được lời khuyên rất tệ trong mọi việc".
Khi Hannity nhắc nhở Tổng thống rằng ông cần chuyển chủ đề sang nền kinh tế vì ông sắp hết thời gian phỏng vấn, Trump phản đối và nói "tôi không quan tâm".
"Điều này quan trọng hơn vì nền kinh tế đang hoạt động rất tốt", Tổng thống khẳng định.
Sau đó, ông Trump quay lại với vấn đề "quan trọng hơn" mà ông đã nhiều lần nêu ra trước đó về "lời khuyên tồi".
"Nhưng bạn phải hiểu rằng ông ấy có những cố vấn tồi về hầu hết mọi thứ", Tổng thống cho hay. "Giống như ngày xưa khi ngoại trưởng nói rằng ông ấy không bao giờ đưa ra quyết định đúng đắn về chính sách đối ngoại. Joe Biden đã nhận được lời khuyên rất tệ".
Theo giới chuyên gia, đây rõ ràng là điều Tổng thống đặc biệt quan tâm, có thể giống như lời cảnh báo gửi tới người tiền nhiệm, xét theo việc ông lặp đi lặp lại quan điểm này và đảm bảo rằng nó được nêu thêm lần cuối, trước khi người dẫn chương trình chuyển sang chủ đề khác.
Tổng thống Trump lâu nay cáo buộc chính quyền Biden "vũ khí hóa" Bộ Tư pháp để tiến hành các cuộc điều tra nhắm vào ông. Tuy nhiên, không có bằng chứng thực sự nào về điều này. Thứ chắc chắn nhất mà đảng Cộng hòa chỉ ra là một bản tin năm 2022 trên báo New York Times nói rằng ông Biden đã phàn nàn về việc ông Trump không bị truy tố.
Theo bình luận viên kỳ cựu Aaron Blake từ Washington Post, Tổng thống Trump có thể đang khiêu khích người tiền nhiệm, song sẽ là sai lầm khi cho rằng đó chỉ là lời hăm dọa suông. Ông Trump hiện không chỉ có nhiều động lực hơn mà ông còn đang tập hợp quanh mình những người trung thành hơn với mình để nhắm vào các đối thủ chính trị.
"Một vấn đề lớn với những nỗ lực trước đây của ông Trump nhằm truy tố các đối thủ không chỉ là việc thiếu bằng chứng, mà còn nằm ở việc những người xung quanh ông muốn tuân thủ các chuẩn mực và luôn tìm cách ngăn cản ông", Blake nhận xét.
Vũ Hoàng (Theo Washington Post, AFP, Reuters)
Đọc bài gốc tại đây.