Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24h qua.
 |
| Sinh năm 1966 tại Bangkok, ông Anutin Charnvirakul, cựu Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ được bầu làm Thủ tướng Thái Lan vào ngày 5/9. (Nguồn: Bloomberg) |
Châu Á-Thái Bình Dương
* Thái Lan có tân Thủ tướng: Vượt qua số phiếu ủng hộ tối thiểu 247/492 phiếu bầu, ông Anutin Charnvirakul, 58 tuổi, lãnh đạo và là ứng cử viên Thủ tướng của đảng Tự hào Thái Lan (Bhumjaithai) đã giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu bầu Thủ tướng thứ 32, vượt qua ứng viên đảng Pheu Thai là ông Chaikasem Nitisiri, 77 tuổi, cựu Bộ trưởng Tư pháp.
Cuộc bỏ phiếu do Hạ viện Thái Lan tiến hành ngày 5/9, một tuần sau khi Tòa án Hiến pháp bãi nhiệm bà Paetongtarn Shinawatra khỏi chức vụ Thủ tướng. Phát biểu trước cuộc bỏ phiếu, ông Anutin cho biết việc giải quyết vấn đề kinh tế và căng thẳng với Campuchia là những ưu tiên hàng đầu. (Bangkok Post)
* Nhật Bản đàm phán hòa bình với Nga: Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi ngày 5/9 cho biết chính phủ nước này vẫn cam kết giải quyết vấn đề chủ quyền đối với vùng lãnh thổ phương Bắc mà Nga gọi là quần đảo Nam Kuril và đàm phán ký hiệp ước hòa bình với Moscow.
Phát biểu với báo giới, ông Hayashi nhấn mạnh, “chính phủ Nhật Bản sẽ duy trì lập trường nhằm giải quyết vấn đề chủ quyền đối với 4 đảo phía Bắc và ký kết hiệp ước hòa bình”. Tuy nhiên, ông thừa nhận quan hệ song phương hiện ở “tình trạng vô cùng khó khăn” do các diễn biến liên quan Ukraine.
Tokyo sẽ tiếp tục thuyết phục Moscow nối lại việc đi lại không cần thị thực tới vùng lãnh thổ phương Bắc/quần đảo Nam Kuril dành cho những cư dân cũ của các đảo này muốn thăm mộ phần tổ tiên. (TASS)
* Lào cân nhắc gia nhập BRICS: Theo Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone ngày 5/9, Vientiane quan tâm đến việc tìm kiếm các khuôn khổ hợp tác mới.
Phát biểu tại phiên họp toàn thể của Diễn đàn kinh tế phương Đông lần thứ 10, Thủ tướng Siphandone nhấn mạnh Lào đang xem xét việc trở thành thành viên BRICS, đồng thời tìm kiếm hợp tác trong khuôn khổ các cơ chế mở trong khối, giúp các bên tìm ra giải pháp cho những thách thức hiện đại.
Theo Thủ tướng Lào, BRICS đang cho thấy những kết quả tích cực về tăng trưởng kinh tế, cùng những ảnh hưởng về phát triển kinh tế toàn cầu. (The Star)
Châu Âu
* Nga trấn an về tình hình tại Ukraine: Ngày 5/9, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố binh sĩ Triều Tiên không được triển khai trên lãnh thổ Ukraine, mà chỉ hiện diện trên lãnh thổ Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin mở cửa cho các cuộc gặp gỡ dưới nhiều hình thức, bao gồm cả đàm phán ba bên với Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Về quan hệ Nga-Mỹ, quan chức Nga nhận định quan hệ song phương “xấu đi nghiêm trọng” do chính sách của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden và quá trình bình thường hóa sẽ kéo dài, đòi hỏi kiên nhẫn. (Sputnik)
* CH Czech "tậu" xe tăng Đức Leopard 2A8: Ngày 5/9, CH Czech phê duyệt kế hoạch mua xe tăng Leopard 2A8 của Đức, gồm 44 xe tăng chỉ huy và chiến đấu với tổng chi phí 34,25 tỷ Korun (1,6 tỷ USD) trong giai đoạn đầu.
Lô Leopard 2A8 đầu tiên dự kiến được bàn giao vào năm 2028 và quá trình chuyển giao sẽ kéo dài đến năm 2031. Với tuổi thọ dự kiến 30 năm, số xe tăng này sẽ phục vụ trong quân đội CH Czech ít nhất đến năm 2060. Gói hợp đồng bao gồm hệ thống bảo vệ chủ động, chống mìn, phụ tùng thay thế, đào tạo và hỗ trợ hậu cần.
Ngoài 44 chiếc ban đầu, Praha có thể mua thêm tối đa 14 Leopard 2A8 cùng loại và từ 17 đến 19 xe tăng hỗ trợ các hoạt động cứu kéo, bắc cầu, công binh và huấn luyện. (Euronews)
* Ba Lan không gửi quân tới Ukraine: Ngày 4/9, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết sẽ không gửi quân tới Ukraine, ngay cả sau khi xung đột kết thúc.
Phát biểu với báo giới sau cuộc họp “liên minh tự nguyện” gồm hơn 30 quốc gia hỗ trợ quân sự và tài chính cho Kiev, ông Tusk nhấn mạnh, “Chúng tôi đã nhiều lần nói rõ: Ba Lan sẽ không triển khai quân đội tới Ukraine, ngay cả sau xung đột”.
Trách nhiệm chính của Warsaw là quản lý trung tâm hậu cần lớn nhất của Ukraine, nơi vận chuyển vũ khí, thiết bị và viện trợ nhân đạo. Ông Tusk cũng khẳng định, các cuộc thảo luận tập trung vào việc đảm bảo an ninh thực chất cho Kiev, thay vì chỉ là những cam kết bằng lời nói. (Ukrinform)
Trung Đông-châu Phi
* Biểu tình phản đối xung đột tại Israel: Ngày 5/9, hàng loạt cuộc biểu tình diễn ra trên khắp Israel để đánh dấu 700 ngày kể từ vụ tấn công do Hamas tiến hành ngày 7/10/2023, đồng thời kêu gọi trả tự do cho các con tin đang bị giam giữ.
Tại Quảng trường con tin ở Tel Aviv, các nhà hoạt động đã dựng một mô hình biểu tượng lớn với dòng chữ “SOS” trên mặt đất, cùng một đồng hồ cát nhằm truyền tải thông điệp rằng thời gian dành cho các con tin đang dần cạn kiệt. Những người biểu tình mặc áo và khăn trùm đầu màu vàng xuất hiện rải rác quanh khu trưng bày. (Al Jazeera)
* Libya tiến tới ổn định chính trị: Phái bộ hỗ trợ LHQ tại Libya (UNSMIL) bắt đầu thực hiện lộ trình chính trị do LHQ hậu thuẫn nhằm chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc gia ở Libya.
Bà Hanna Tetteh, trưởng phái bộ UNSMIL cho hay, UNSMIL đã có cuộc họp với Chủ tịch Hội đồng cấp cao nhà nước Libya Mohamed Takala, tập trung vào việc bổ nhiệm thêm thành viên cho Ủy ban bầu cử quốc gia tối cao Libya.
Về tình hình an ninh tại thủ đô Tripoli, bà Hanna Tetteh bày tỏ quan ngại về những căng thẳng diễn ra gần đây, đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ hoàn toàn của UNSMIL đối với những nỗ lực của Hội đồng Tổng thống Libya nhằm ngăn chặn các cuộc đối đầu vũ trang tiềm tàng. (UN News)
* Các nước Arab sát cánh cùng Palestine: Trong phiên họp lần thứ 164 của Hội đồng Liên đoàn Arab (AL) ngày 4/9, Ngoại trưởng các quốc gia Arab đã thảo luận các vấn đề cấp bách của khối và khu vực, đặc biệt là những diễn biến liên quan đến vấn đề Palestine.
Phát biểu trước những người đồng cấp tại Cairo (Ai Cập), Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi kêu gọi "hành động chung Arab" để đối phó với các mối đe dọa của Israel, đồng thời cảnh báo Tel Aviv đang tìm cách thay đổi bản đồ khu vực.
Trong khi đó, Quốc vụ khanh UAE Khalifa bin Shaheen Al-Marr kêu gọi chấm dứt ngay lập tức tình trạng di dời người Palestine và xây dựng các khu định cư trái phép, cho biết UAE đã đưa ra lộ trình chính thức về việc thành lập Nhà nước Palestine. (Arab News)
Châu Mỹ
* Mỹ cảnh báo Venezuela không leo thang tình hình: Bộ Quốc phòng Mỹ tối 4/9 cho biết, 2 máy bay quân sự của Venezuela đã bay gần tàu hải quân Mỹ trên vùng biển quốc tế, mô tả đây là hành động khiêu khích cao độ và cảnh báo Caracas không nên để tình hình leo thang.
Hôm 2/9, quân đội Mỹ cho biết đã "tiêu diệt" 11 người trên một tàu từ Venezuela ở vùng biển Caribe. Tổng thống Donald Trump khẳng định tàu này chở ma túy bất hợp pháp và thuộc về một băng đảng ma túy mà ông đã liệt vào danh sách "tổ chức khủng bố".
Bộ Quốc phòng Mỹ lên tiếng cảnh báo Venezuela “không nên tìm cách cản trở, ngăn chặn hay can thiệp các hoạt động chống ma túy và chống khủng bố do quân đội Mỹ tiến hành”. (CNN)
* WTO và ILO nhận tín hiệu tốt từ Mỹ: Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cho biết không còn nằm trong số các cơ quan bị đưa vào đợt cắt giảm viện trợ nước ngoài mới nhất của Nhà Trắng.
Tuần trước, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo hủy gói viện trợ trị giá 4,9 tỷ USD đã được Quốc hội thông qua, khiến phe Dân chủ phản đối gay gắt. Trong bản ghi nhớ chi tiết, chính quyền cam kết “đưa tài chính của Mỹ vào khuôn khổ bằng cách cắt giảm chi tiêu chính phủ mang tính thức tỉnh, bị vũ khí hóa và lãng phí”.
Ông Trump đã gần như giải thể Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID) và liệt kê một số tổ chức quốc tế vào diện cắt giảm. Tuy nhiên, đến ngày 3/9, WTO đã biến mất khỏi danh sách và đến ngày 4/9, ILO cũng không còn nằm trong diện bị cắt viện trợ. (AFP)
* Mỹ giảm thuế nhập khẩu cho Nhật Bản: Ngày 4/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh về thỏa thuận thương mại với Nhật Bản. Theo đó, mức thuế nhập khẩu ô tô sẽ được điều chỉnh, giảm từ 25% xuống còn 15% (bao gồm 12,5% thuế suất mới cộng với 2,5% thuế hiện hành). Sắc lệnh này nhằm cụ thể hóa cam kết giảm thuế ô tô mà hai bên đã đạt được hồi tháng 7, theo đề nghị từ phía Tokyo.
Ông chủ Nhà Trắng cho biết sẽ thiết lập quy tắc mới để xác định rõ khái niệm “ô tô sản xuất tại Nhật Bản”. Ngoài ra, sắc lệnh quy định miễn thuế nhập khẩu đối với xe tải nhỏ và linh kiện có mức thuế hiện hành trên 15%. Các biện pháp giảm gánh nặng thuế quan song phương này sẽ được áp dụng hồi tố kể từ ngày 7/8. (Japan Times)
Đọc bài gốc tại đây.