Ngoài việc đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, đèn ôtô mà người dùng độ phải là loại đã được chứng nhận hoặc đăng ký hợp quy.
Vài ngày qua, sau khi thông tư 2/2023 được Bộ Giao thông Vận tải bỏ quy định "không đúng kiểu loại" với đèn chiếu sáng phía trước, một số tranh cãi giữa người dùng ôtô và các trung tâm đăng kiểm đã xảy ra, về cách hiểu sự việc này.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, chủ xe "không nên nhầm lẫn quy định này". Bởi Luật Giao thông đường bộ đã quy định chủ phương tiện không được tự thay đổi kết cấu, tổng thành, hệ thống của xe không đúng với thiết kế của nhà chế tạo hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Đăng kiểm xe tại Hà Nội. Ảnh: Ngọc Thành
Mặt khác, thông tư số 12/2022 cũng quy định đèn chiếu sáng phía trước thuộc danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Giao thông Vận tải nên các đèn chiếu sáng phía trước khi lắp lên xe (kể cả trong trường hợp thay thế) phải là loại đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy.
Chứng nhận hợp quy là hoạt động đánh giá và xác nhận một loại sản phẩm về mức độ phù hợp của nó so với các quy chuẩn tương ứng, thường áp dụng cho sản phẩm có thể gây mất an toàn trong quá trình bảo quản, sử dụng. Tuy thuộc vào loại sản phẩm, hàng hóa mà cơ quan cấp loại chứng nhận này sẽ khác nhau.
Như vậy, theo Cục này, xe có thể thay đổi đèn chiếu sáng phía trước thuộc kiểu loại khác nhưng phải sử dụng loại đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy và phải làm các thủ tục liên quan đến việc thay đổi, cải tạo. Đồng thời, đèn được thay thế phải đáp ứng được yêu cầu về vị trí lắp đặt đèn, về độ lệch, cường độ sáng... khi kiểm định.
Phản hồi trước thông tin này, các cơ sở độ đèn cho biết, hoàn toàn chấp hành quy định của các cơ quan nhà nước. Tuy vậy, các xưởng thường nhập đèn từ những nhà nhập khẩu, vì vậy hoàn toàn phụ thuộc vào nhà nhập khẩu.
Anh Khắc Trung, chủ một cơ sở độ đèn lớn tại TP HCM cho biết, trước nay việc độ đèn hầu như đều qua được đăng kiểm, nên không có chứng nhận hợp quy cho đèn. Anh này cho biết, sau thông điệp này của Cục Đăng kiểm, cơ sở của anh sẽ phải liên hệ với nhà cung cấp tại Việt Nam để có được giấy chứng nhận hợp quy. Ví dụ cơ sở này đang chờ phía thương hiệu Aozoom cung cấp giấy tờ.
Chủ một cơ sở khác cho biết, nếu không kiểm soát từ nguồn nhà phân phối, sẽ rất khó để có thể kiểm tra khi đã gắn đèn lên xe, vì thường không đi cùng thương hiệu.
Hiện khách hàng đến các cơ sở này cũng còn khá rụt rè để nâng cấp, thay đổi đèn xe. Lý do lớn nhất vẫn là chưa thấy nhiều người được cấp chứng nhận kiểm định khi nâng cấp đèn. Những tranh cãi giữa người dùng và cơ quan đăng kiểm vẫn tồn tại.
Theo anh Thanh Bình (Hà Nội), người chuẩn bị thay bóng đèn từ halogen lên LED, người dùng chỉ cần thay loại bóng đáp ứng các tiêu chuẩn về kỹ thuật và an toàn đèn khi đi đăng kiểm, còn lại việc nguồn gốc, chất lượng, thủ tục như thế nào để được bán ra thị trường, người dùng không thể biết hết được mà cần quản lý nhà nước, quản lý thị trường.
Bình chấp nhận tiếp tục sử dụng đèn halogen cũ, dù đã khá nhạt nhòa khi đi trời tối. Anh nói sẽ chờ cho tới khi mọi chuyện được thông suốt, không còn hiểu và thực hiện lờ mờ như hiện nay.